Digitaliseren of innoveren? Zo kies je de juiste Europese subsidie voor jouw mkb
Digitaliseren of innoveren? Wie AI toepast in zijn bedrijf komt al snel op een kruispunt. Deze gids helpt je kiezen tussen Digital Europe en EIC.
Europa stimuleert AI, digitalisering en innovatie in hoog tempo. Maar als je als ondernemer aan de slag wil met een slimme toepassing – zoals een chatbot voor klanten, een AI-assistent voor je team, of een kennisplatform voor je sector – dan beland je al snel in een wirwar van Europese regelingen.
Digital Europe? EIC? Wat is het verschil? En wat past bij jou?
In dit artikel verken ik dat onderscheid. Niet als subsidiedeskundige, maar als digitale strateeg met beide benen in de praktijk. Ik ben dit aan het uitzoeken voor mijn eigen werk – en deel wat ik tot nu toe zie. Hopelijk helpt het jou ook verder.
Waarom dat onderscheid belangrijk is
AI-toepassingen – zoals chatbots, slimme assistenten of kennisbanken – vallen vaak in een grijs gebied. Je gebruikt bestaande technologie, maar je wil er iets nieuws mee doen. Toch maakt de EU een heel scherp onderscheid: ben je bezig met digitalisering of innovatie?
Dat onderscheid bepaalt:
- Welk programma je aanvraag ondersteunt
- Of je subsidie krijgt of ook equity
- Welke partners en loketten je moet aanspreken
- En dus: of je project een kans maakt op Europese ondersteuning
Het lastige? In Nederland wordt dat verschil zelden zo duidelijk uitgelegd.
Twee Europese paden: DIGITAL vs. EIC
De EU werkt met twee fundamenteel verschillende sporen:
| Programma | Gericht op... | Voorbeelden |
|---|---|---|
| Digital Europe | Digitale adoptie, vaardigheden, infrastructuur | Chatbot implementeren, AI-training voor personeel, EDIH’s |
| EIC (Innovation Council) | Doorbraakinnovatie met risico, marktimpact | Nieuwe semantische AI-chattool, eigen LLM bouwen |
DIGITAL gaat over versnellen: bestaande digitale tools invoeren, mensen opleiden, systemen koppelen.
EIC gaat over vernieuwen: technologie ontwikkelen die er nog niet is, met risico en impact.
Simpel gezegd: Digital Europe is voor toepassen. EIC is voor uitvinden.
In de praktijk: waar zit jouw AI-project?
Laten we even kijken naar typische situaties in het mkb:
| Voorbeeldtoepassing | Profiel volgens EU-logica |
|---|---|
| Klantenservice chatbot op basis van bestaande software | Digital Europe |
| AI-ondersteunde kennisassistent met publieke kennisbronnen | Digital Europe |
| Semantisch slimme chatbot met eigen architectuur en domeintraining | EIC |
| Mkb-training voor werken met AI-tools in de praktijk | Digital Europe |
| Chattool met zelflerend model voor juridische of medische domeinen | EIC |
In de praktijk geldt: hoe meer technische onzekerheid en nieuw ontwerp, hoe meer je richting EIC gaat.
Hoe meer organisatieverandering en toepassing van bestaande tools, hoe meer je bij Digital Europe zit.
Waarom je dit in Nederland niet altijd zo ziet
In Nederland zitten deze lijnen verstopt:
- RVO ondersteunt zowel EIC-aanvragen als digitaliseringsvouchers.
- De MIT-regeling is bedoeld voor innovatie, maar wordt soms ook voor digitalisering ingezet.
- Enterprise Europe Network en de EDIH’s bieden begeleiding, maar zelden met dit onderscheid voorop.
Daarom is het als ondernemer handig om dit denkmodel van Brussel zelf toe te passen. Het helpt je om:
- Gerichter subsidies te kiezen
- Beter te formuleren wat je aan het doen bent
- Je partners (kennisinstellingen, leveranciers) op het juiste spoor te zetten
Praktische houvast: stel jezelf deze 4 vragen
1. Gebruik ik bestaande technologie om mijn bedrijf slimmer te maken?
→ Digital Europe
2. Ben ik iets aan het ontwikkelen dat technisch onzeker is of nieuwe marktwerking veroorzaakt?
→ EIC
3. Gaat mijn project over vaardigheden of adoptie van AI-tools?
→ Digital Europe
4. Wil ik investeren in doorontwikkeling en heb ik extern kapitaal nodig?
→ EIC
De WBSO is ideaal voor mkb-projecten waarbij je iets nieuws ontwikkelt op basis van bestaande technologie: zoals AI-chatbots, automatiseringsscripts of softwareprototypes.
➤ De regeling is flexibel, doorlopend aan te vragen, en goed te combineren met EU-trajecten.
➤ Meer informatie: rvo.nl/wbso
Wat je nu kunt doen
- Zoek contact met een EDIH (European Digital Innovation Hub) bij jou in de buurt – zoals Brainport, AI Hub Noord-Holland, of Security Delta.
- Denk na over een samenwerking met een kennisinstelling – dat helpt zowel bij DIGITAL als EIC-aanvragen.
- Overweeg bij een ambitieus AI-project de stap naar een EIC Accelerator-aanvraag – zeker als je een prototype hebt en marktrijp wil worden.
- Raadpleeg een adviseur die beide routes kent (ik help je daar desgewenst mee op weg).
Tot slot
Als je werkt aan een chatbot, een AI-assistent, of een andere slimmere digitale toepassing in je bedrijf, dan zit je midden in het spel tussen digitalisering en innovatie. De kunst is: jezelf positioneren.
Niet alleen voor de subsidie, maar ook voor je strategie.
Door scherper te kiezen: zijn we aan het toepassen, of aan het uitvinden kun je betere keuzes maken. Europees, én in je bedrijf.